Noordernieuws.be Nieuwsmagazine van de Noorderkempen
Laten we eerlijk zijn: niemand zit op een avondje jaarrekening te wachten. Geen spanning, geen cliffhangers, geen popcorn. Maar achter die droge cijfers schuilt wel degelijk een verhaal dat elke Kalmthoutenaar raakt, van de speeltuin om de hoek tot de staat van je straat en vooral van hoeveel beleidsruimte er in de toekomst nog is. Durf Kalmthout dook in de cijfers.
Een analyse van de gemeentelijke jaarrekening noopt steeds tot dezelfde conclusies: stijgende structurele uitgaven, ambitieuze maar onrealistische investeringsplannen en een fors oplopende schuldenlast.
Structurele uitgaven stijgen sneller dan je boodschappenlijst
“In 2020 gaf Kalmthout nog 33 miljoen euro uit aan exploitatie”, steekt Johan Cassimon (Durf Kalmthout) van wal. “In 2024 is dat bijna 47 miljoen euro geworden, een stijging van 41%. De personeelskosten stegen met 35%, terwijl de inflatie in diezelfde periode slechts 20% bedroeg. Kortom: de structurele uitgaven stijgen dubbel zo snel als het leven duurder wordt. Dat is, zacht uitgedrukt, geen efficiënt gebruik van publieke middelen. Het ontbreekt het gemeentebestuur aan durf om in te grijpen.”
Investeringen blijven steken in de planfase
Elk jaar belooft de gemeente grootse investeringen, maar de realiteit is minder indrukwekkend. In plaats van een realistische en strategische planningsoefening, wordt het meerjarenplan misbruikt als dekmantel om hoge belastingen te verantwoorden en voldoende cashflow te behouden voor de stijgende structurele uitgaven. Zelfs de financiële dienst van de gemeente heeft hier bedenkingen bij, maar het CD&V-schepencollege blijft doof voor kritiek.
Structureel probleem
“Als we kijken naar het investeringsritme, de verhouding tussen geplande investeringen in jaar x-1 en de effectief uitgevoerde investeringen in jaar x, dan zien we een structureel probleem”, aldus Cassimon. “In 2021 werd slechts 33% van de geplande investeringen gerealiseerd. In 2022 was dat 45%, in 2023 50% en in 2024 55%. De trend is stijgend, maar de cijfers blijven ondermaats. Dit wijst op gebrekkige projectopvolging en een gebrek aan realisme in de meerjarenplanning. De finale afrekening kunnen we volgend jaar maken, wanneer de begrotingscyclus afgerond wordt.”
Schulden stijgen, terwijl de uitvoering achterblijft
De schuld per inwoner steeg in 2024 van 717 euro naar 1.021 euro, een stijging van 42% in één jaar. En dat terwijl de helft van de geplande investeringen waarschijnlijk niet eens uitgevoerd wordt. Resultaat: geld in kas, maar wel rente betalen. Volgens de jaarrekening stond er op 31/12/2024 bijna 13 miljoen euro op de rekening van het bestuur.
Subsidies blijven liggen, de burger betaalt
Ook aan de inkomstenzijde laat Kalmthout kansen liggen. “De investeringsontvangsten, vaak subsidies van hogere overheden, blijven jaar na jaar ver onder de verwachtingen”, legt Johan Cassimon uit. “In 2021 haalde Kalmthout slechts 6% van de geplande investeringsinkomsten binnen. In 2022 was dat 11%, in 2023 amper 5% en in 2024 32%. Met betere opvolging en meer daadkracht was een lening niet eens nodig geweest. Het gemeentebestuur blinkt uit in evenementen en gezelligheid, maar zou ook eens kritisch moeten kijken naar de financiële huishouding. Want hoe saai het ook klinkt: de jaarrekening bepaalt de toekomst van onze gemeente.”
JC
Foto: Noordernieuws.be
