Noordernieuws.be Nieuwsmagazine van de Noorderkempen
GroenRand vraagt, na haar recente algemene vergadering, om duidelijkheid over de verbinding tussen de Schietvelden en roept volksvertegenwoordigers op om hierover vragen te stellen aan de bevoegde minister Jo Brouns.
Uitzonderlijk grote natuurgebieden
Het Klein en Groot Schietveld zijn twee uitzonderlijk grote natuurgebieden in de groene gordel ten noorden van Antwerpen. Deze gebieden bevatten enkele van de best bewaarde stukken natte heide in Vlaanderen, essentieel voor het voortbestaan van soorten zoals het heideblauwtje en de adder. Hoewel de Schietvelden dicht bij elkaar liggen, worden ze momenteel gescheiden door verkeersinfrastructuur, zoals de Essensteenweg, Bredabaan en lokale wegen. Beide gebieden maken deel uit van het Natura 2000-netwerk en bevatten zeldzame habitats die cruciaal zijn voor instandhoudingsdoelstellingen. Een verbinding tussen deze gebieden biedt een grote potentiële meerwaarde. De prioriteit van deze actie is gekozen vanwege de urgentie, aangezien overleg met lokale besturen en betrokken actoren binnen het project De Nieuwe Rand aantoont dat het tussenliggende gebied onder druk staat. Bovendien worden beschermde soorten in de Schietvelden steeds meer getroffen door klimaatverandering, waarbij de recente droogte een duidelijke waarschuwing vormt.
Al in 1997 benadrukte Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen belang van deze verbinding
Sinds 1997 fungeert het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen als een belangrijke basis voor het ruimtelijke beleid, waarin het belang van de verbinding tussen het Grenspark en de Schietvelden reeds werd benadrukt. De versnippering van het gebied tussen het Groot- en Klein Schietveld is al lange tijd bekend en werd ook genoemd in het basisrapport voor de instandhoudingsdoelstellingen. Op verzoek van GroenRand heeft Regionaal Landschap de Voorkempen tijdens het academiejaar 2019-2020 een bachelorproef van Pieter Laurijssens aan de Campus Thomas More Kempen begeleid, gericht op de natuurverbinding tussen de Schietvelden. Laurijssens onderzocht mogelijke locaties voor extra faunatunnels onder de Bredabaan en de Essensteenweg. De ecologische verbindingsbehoefte betreft meer soorten dan alleen de rugstreeppad, heikikker en heivlinder die in de studie werden genoemd. Ook andere soorten hebben verbindingen nodig om de kwetsbare populatiesituatie te verbeteren en bij te dragen aan duurzaam behoud op lange termijn. De studie van bureau Hesselteer, uitgevoerd binnen het complexe project Nieuwe Rand en het gebiedsprogramma Klimaatgordel, bevestigt de bevindingen van de bachelorproef, maar op een uitgebreidere en grondigere manier. De Hesselteerstudie benadrukt dat een enkele ecologische verbinding tussen twee natuurgebieden van deze omvang en met zulke belangrijke natuurdoelen het absolute minimum is (wat nu niet wordt bereikt). Hoe meer verbindingen worden gerealiseerd, hoe groter de ecologische efficiëntie zal zijn. Beide studies wijzen op de noodzaak om grond in Brasschaat aan te kopen, hoewel er momenteel geen financiële middelen beschikbaar zijn.
Aanleggen van groene verbinding zorgt voor samenhangend leefgebied
De Schietvelden moeten worden geïntegreerd in een groter, samenhangend netwerk van natuurgebieden in de regio, met speciale aandacht voor de verbinding met de Kalmthoutse Heide en de natuur- en bosgebieden langs de Antitankgracht. Deze studies tonen aan dat het verbinden van leefgebieden, zoals de Schietvelden, de uitwisseling van planten en dieren bevordert, wat de genetische diversiteit vergroot en de overlevingskansen van populaties verbetert. Het is van cruciaal belang te onderstrepen dat de aanbevelingen wetenschappelijk onderbouwd zijn en dat de voordelen voor de natuur aanzienlijk zijn. Deze studie maakt deel uit van het complexe project Nieuwe Rand, binnen het gebiedsprogramma Klimaatgordel.
Ondanks vastgestelde urgentie ontbreken financiële middelen
Ondanks de erkenning van het belang en de onderbouwing door bureaus Hesselteer, zijn er geen specifieke budgetten beschikbaar voor uitvoering, omdat het gaat om gronden zonder groene bestemming. Deze aankoop is uiterst urgent en kan niet wachten op de volledige procedure en het verloopproces van de Nieuwe Rand, aangezien het aantal mogelijke locaties voor een kruising zeer beperkt is en het laatste punt langs de Essensteenweg bijvoorbeeld al lange tijd te koop staat. Tot nu toe is er geen vooruitgang geboekt en de koppeling met De Nieuwe Rand heeft nog niet geleid tot extra middelen. De oplossing ligt volledig in de politieke sfeer. Er wordt gehoopt dat enkele volksvertegenwoordigers een parlementaire vraag zullen stellen aan de verantwoordelijke minister, Jo Brouns, in de Commissie Leefmilieu.
Ook de Antwerpse provinciegouverneur Cathy Berx, die het proces van de Nieuwe Rand begeleidt en voorzitter is van de werkbanken, heeft een schrijven ontvangen van GroenRand. De natuurvereniging hoopt op haar steun. Sinds 2019 zet GroenRand zich in voor deze verbinding, maar ondanks de uitgebreide en goed onderbouwde studie van het departement Omgeving blijft actie uit, iets wat GroenRand moeilijk te begrijpen vindt. Hoewel GroenRand soms onterecht wordt beschuldigd van strijdlustig gedrag, is het begrijpelijk dat het geduld opraakt wanneer diepgaande studies weinig opleveren en zes jaar wachten op actie van de bevoegde minister niets uithaalt.
Lees hier meer.
Foto’s ©Chris Blommaert
DW
