GroenRand zet in 2023 de bever in de kijker

Bever, otter en boommarter worden vaker gespot aan de Antitankgracht, deze fungeert als een ‘dierostrade’. Door het opduiken van deze rode lijstsoorten bewijst de Antitankgracht dat het een goede verbinding vormt tussen verschillende natuurgebieden.

GroenRand, een milieuvereniging, streeft naar het behoud en vergroening van dit geografisch gebied. GroenRand stimuleert een gebiedsgerichte aanpak waarbij de landschapsbenadering aan de basis ligt. Door deze benadering worden de belangen van de verschillende stakeholders in een landschap integraal bekeken en via dialoog op elkaar afgestemd. Enkel een integrale aanpak zorgt voor een duurzame open ruimte beleid met landschappen waar mensen zich mee verbonden kunnen voelen. Dankzij de werking van onderuit gaan we voor draagvlak en kunnen we open ruimte gebieden robuuster maken.

Territoriale verbindingen voor dieren

“Een Nationaal park en een klimaatgordel moeten zorgen voor een eenheid in beheer zodat er territoriale verbindingen voor dieren kunnen worden gecreëerd”, zegt Dirk Weyler, coördinator van GroenRand. “Het masterplan en het operationeel plan van de kandidaten voor de erkenning van Nationaal Park moet midden 2023 ingediend zijn. Begin 2024 volgt de definitieve toekenning van de vier parken die het label Nationaal Park Vlaanderen zullen mogen dragen.”

Grootste knaagdier

Elk jaar zet GroenRand een zeldzaam dier in de kijker. “In 2023 brengen we de bever onder de aandacht”, vertelt Sky Rymenants, communicatieverantwoordelijke van GroenRand. “De bever is het grootste knaagdier in Vlaanderen en Europa. Zijn lichaamslengte varieert van 70 tot 100 cm en zijn gewicht van 15 tot 35 kg. Alhoewel ze op het land logge beesten zijn, veranderen ze in het water door hun gestroomlijnde vorm in perfecte zwemmers en duikers.”

Sinds 1848 uitgeroeid

Vroeger kwam de Europese bever, Castor fiber, vaak voor in en langs onze waterlopen. Maar vanaf de Middeleeuwen werd er veelvuldig op hem gejaagd. Men gebruikte zijn waterdichte dikke pels, met tot 23.000 haren per vierkante centimeter, om vilt te maken, zijn geurende ‘castoreum’ voor parfum en zijn vlees als maaltijd. Omdat goede christenen in de Middeleeuwen op vrijdag geen vlees aten, was de bever, diemen beschouwde als vis, een gegeerd alternatief. In 1848 blies de enige overgebleven bever zijn laatste adem uit.

Populatie groeit

Vanaf 1992 heeft men in Nederland bevers uitgezet op plaatsen waar ze vroeger leefden, Wallonië volgde in 1998. Waalse en Nederlandse bevers verspreidden zich tot over onze grenzen. De eerste beverpopulatie bij ons werd opgemerkt in de Maasvallei. Ook bij ons zien we knaagsporen langs de Antitankgracht in Schilde. Het dier lijkt zich hier goed thuis te voelen met wissels, of looppaden, op de oever en heel wat knaagwerk. In het bos tussen de E34 en de Zwaaikom van het Albertkanaal in Oelegem hebben natuurliefhebbers in het verlengde van de Antitankgracht een beverdam ontdekt op de Kapelbeek. Ook in het Schijn in Oelegem hebben bevers een heuse beverdam gebouwd. De bever is ongetwijfeld terug. Intussen telt Wallonië reeds 2000 bevers, en Vlaanderen 450.

Lancering van een beverblog

We starten het beverjaar met de lancering van een beverblog. De webblog wordt opgefleurd met foto’s van natuurfotograaf Ben Hellebaut. Marc Gorrens zorgt voor een aantal indrukwekkende webcamfilmpjes. Ook kan je hier een interview lezen met Kristijn Swinnen.

Beverwerkgroep

De bever werd een tijdje gevolgd door het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). Aanvullend werd de bever onder de loep genomen door de Beverwerkgroep, een onafhankelijke groep vrijwilligers die zich specifiek richt op het verzamelen van gegevens rond de bever. In januari 2011 begon Kristijn Swinnen met een 4-jarig doctoraatsonderzoek in verband met de bever in België, met de nadruk op Vlaanderen. Als bioloog werkte hij binnen de onderzoeksgroep Evolutionaire Ecologie aan de Universiteit Antwerpen en werd begeleid door prof. dr. Herwig Leirs en prof. dr. Erik Matthysen. Om zo goed mogelijk met de bever om te gaan, is er kennis nodig en het verzamelen van deze kennis was het doel van dit onderzoek.

Meer interessante informatie over de bever vind je hier.

Foto’s: Ben Hellebaut, Sky Rymenants

SR

17